Ibisigazwa bya Dinosaur biboneka ku Kwezi?

Abahanga bavumbuye ko dinosaurs ishobora kuba yaguye ku kwezi mu myaka miriyoni 65 ishize.Byagenze bite?Nkuko twese tubizi, twe abantu turi ibiremwa byonyine byavuye mwisi bikajya mu kirere, ndetse ukwezi.Umugabo wa mbere wagendeye ku kwezi ni Armstrong, kandi umwanya akandagiye ku kwezi urashobora kwandikwa mu bitabo byamateka.Ariko abantu bamwe batekereza ko abantu atari ibiremwa byonyine byinjiye mu kirere, kandi ibindi biremwa bishobora kuba kare kuruta abantu.Bamwe mu bahanga bavuga ko dinosaurs yinjiye mu kirere maze igwa ku kwezi mu myaka miriyoni 65 ishize mbere y’abantu.

1 Ese ibisigazwa bya Dinosaur biboneka ku Kwezi

Abantu nubwoko bwubwenge bwonyine mumateka yubwihindurize.Nigute ibindi biremwa bishobora kugira ubushobozi bwo kuguruka ukwezi?Kubera ko hari ibyo bitekerezo, hagomba kubaho ishingiro rya siyansi yo kubishyigikira.Mbere yuko Chang'e 5 igarura ubutaka bw'ukwezi, igihugu cyacu cyari kimaze kugira amabuye ukwezi, none ayo mabuye yaturutse ate?Amenshi mu rutare yakuwe muri Antaragitika, usibye impano zatanzwe na Amerika.Antaragitika ntiyashoboye gukura amabuye ku kwezi gusa, ahubwo yanatoraguye kuri Mars, harimo na meteorite zimwe na zimwe.Itsinda ry’abashakashatsi mu bya siyansi mu Bushinwa ryasanze meteorite zirenga 10,000 muri Antaragitika.

Gutora meteorite ya asteroide birumvikana kuko hariho inyandiko nyinshi za asteroide zaguye mukirere zikagwa hasi.Ariko urutare ruva mukwezi na Mars, kuki tubatora?Mubyukuri, biroroshye kubyumva: mumyaka ndende yisi, ukwezi na Mars byombi byibasiwe numubiri muto wo mwijuru (nka asteroide, comets) burigihe.Fata Mars nk'urugero.Iyo ingaruka ibaye, mugihe cyose umubiri muto wo mwijuru ari munini kandi wihuta bihagije, urashobora kumenagura urutare hejuru ya Mars mo ibice.Niba impande zingaruka ari nziza, bimwe mubice bizabona imbaraga za kinetic kugirango zihunge uburemere bwa Mars hanyuma zinjire mu kirere.“Barazerera” mu kirere, kandi ibice bimwe na bimwe bizafatwa n'uburemere bw'isi kandi “bikubite” bigana ku isi.Muri ubu buryo, uduce tumwe na tumwe duto kandi twubatswe neza bizatwikwa mu kirere hamwe n’umuvuduko mwinshi hamwe nubushyuhe bwo hejuru hamwe na gaze, kandi igice kinini gisigaye n’ibice byubatswe neza bizagera ku isi.Bazwi kandi nka "urutare rwa Mars".Mu buryo nk'ubwo, ibinini binini na bito hejuru y’ukwezi nabyo byashenywe na asteroide.

2 Ese ibisigazwa bya Dinosaur biboneka ku Kwezi

Ko urutare rwo ku kwezi na Mars rushobora kuza ku isi, urutare rwo ku isi rushobora kugera ku kwezi?Kuki dinosaurs bivugwa ko aribwo bwoko bwa mbere bwaguye ku kwezi?

Ubu hashize imyaka miriyoni 65, umubumbe munini ufite diameter ya kilometero 10 hamwe na toni zigera kuri tiriyoni 2 byibasiye isi hanyuma usiga ikiriba kinini.Nubwo ubu bwato bwatwikiriwe, ntibushobora gushyingura ibiza byabaye muri kiriya gihe.Kubera ubunini bw'isi, bwakuyeho “umwobo” igihe gito mu kirere.Nyuma yo gukubita hasi, birashoboka rwose ko ibice byinshi byamabuye byari byarakuwe ku isi.Nkumubiri wo mwijuru wegereye isi, ukwezi gushobora gufata ibice byamabuye yisi yasohotse kubera ingaruka.Mbere yuko iyi "ngaruka" ibaho, dinosaurs yari imaze imyaka irenga miriyoni 100, kandi umubare munini wibimera bya dinosaur byari bimaze kubaho mubice byisi, ntidushobora rero guhakana ko ibisigazwa bya dinosaur biri mubice byajugunywe muri ukwezi.

3 Ese ibisigazwa bya Dinosaur biboneka ku Kwezi

Dufatiye rero ku nyigisho za siyansi, dinosaurs rwose birashoboka cyane ko ari ibiremwa byambere byaguye ku kwezi.Nubwo bisa nkibitekerezo, birumvikana rwose na siyanse.Birashoboka ko umunsi umwe mugihe kizaza, dusanga rwose ibisigazwa bya dinosaur kumwezi, kandi ntidukwiye gutungurwa muricyo gihe.

Kawah Dinosaur Urubuga rwemewe:www.kawahdinosaur.com

Igihe cyo kohereza: Gicurasi-17-2020